BESİN ALIMINIZI ETKİLEYEN DUYUSAL FAKTÖRLER

*Besinlerin duyusal özelliklerini tat, koku ve görünüşleri oluşturur. Tat için etkili olan faktörlerin başında besinin yağ, baharat, tuz, şeker içeriği gelir. Ayrıca besinin sıcaklığı da tadını etkiler. Görünüşü etkileyen faktörler ise besinin hacmi, porsiyonu, yoğunluğu ve rengidir.

* Besin seçimini etkileyen en önemli faktör TAT. Yani öncelikle kendi beğendiğimiz ve genellikle yağlı, şekerli, tuzlu, baharatlı besinleri tercih ediyoruz.
*Lezzet besin ağızdan alındığında tat, koku, hissetme ve sıcaklıkla ilgili merkezlerin uyarılması sonucu oluşan duyumdur.
*Az lezzetli bulduğunuz besinlere kıyasla daha lezzetli besinler metabolik ve hormonal cevaplarda farklılık yaratır. Daha lezzetli bulduğumuz bir öğün yediğimizde glisemik yanıt daha yüksek olur ve bir sonraki öğünde besin alımı artar. (bu ya da şu besini çok seviyorum, yedikçe yiyesim geliyor diyenlere bilimsel açıklama) Bu nedenle uzun süre çok lezzetli bulduğunuz besinlerin tüketimi az yediğinizi de düşünseniz kilo almanıza sebep olabilir.

*Yağlar besinin lezzetini, kokusunu, yapısını etkiler. Öğün içinde uygun ve yeteli miktarda bulunduğunda besinin mideyi terk etmesini zorlaştırarak tokluğu arttırır. Fakat yüksek miktarda yağ içeren öğünlerinizin enerji içeriği de yüksektir, uzun süre yüksek yağlı beslenmek kilo kontrolünüzü zorlaştırabilir.

*Baharatlar içerisinde bulunan uçucu bileşikler hem lezzeti hem de iştahı etkiler.
*Tatlı tat (şekerli besinler) da kişiyi fazla besin tüketemeye yönelten seçeneklerden biridir.
*Tat kadar olmasa da koku da besin alımımızda etkilidir. Mide salgılarını etkiler ve özellikle bulantı hissini uyandırmada en önemli faktördür.
*Tat duyusunun oluşmasında koku reseptörleri de önemli. (nezle durumunda tat ayrımının zorlaşmasının sebebi budur).

*Bir besinin kokusunun alınması nasıl bir tat oluşturacağı ile ilgili beyine bilgi verir. Sevdiğimiz kokulardan oluşan besinleri daha lezzetli algılarız.
*Görünüşünü beğendiğimiz besinleri daha lezzetli algılarız. Yani tadını sevmediğimiz ama yememiz gereken besinleri daha güzel bir görüntüde sunarsak çok daha keyifle yiyebiliriz. Çocukların besin tüketimi için de bu çok faydalı.

*Besinleri daha büyük hacimlerde görmek besinin daha fazla enerji içerdiğini düşünmemize sebep oluyor.
*İçeceklerin katı besinlere kıyasla iştah baskılama etkileri daha düşük. Bir çalışmada deneklerin doygunluk hissinin oluşması için, aynı enerjideki sıvı besinlere göre yarı katı besinlerden daha az tüketmesi gerekmiştir. Burada daha fazla çiğnemenin daha fazla doygunluk hissi verdiği sonucuna ulaşılmıştır.

*Renklerin yeme davranışındaki etkisine bakacak olursak; mavi yeme içgüdüsünü azaltır, kırmızı iştahı azaltır, yeşil ise vejeteryanlığı ve sağlığı çağrıştırır.